English
محدودیت‌های حریم راه‌آهن همواره یکی از گلوگاه‌های حمل‌ونقل ریلی بوده است. علی‌الخصوص در تونل‌ها که مسئله برخورد قطار با دیواره تونل می‌تواند منجر به فاجعه انسانی شود. با توجه به تغییرات گاباری در طول زمان، اندازه‌گیری دوره گاباری باید در نظر گرفته شود. همچنین تفکیک جز به‌جز حریم محورها می‌تواند به مدیریت بهینه حمل‌ونقل کمکی شایان توجه کند.
سامانه‌ی اندازه‌گیری گاباری و پروفیل بالاست ( CBPMS)، یک سامانه اندازه‌گیری غیر تماسی مبتنی بر اسکن لیزی 360 درجه‌ای است. این سامانه با به‌کارگیری الگوریتم‌های پیشرفته قادر به شناسایی هرگونه مانع در حریم راه‌آهن و همچنین انحراف پروفیل بالاست است. لذا می‌توان این سامانه را برای اندازه‌گیری گاباری و همچنین برنامه‌ریزی استفاده از ماشین رگلاتور بالاست بکار برد.
این سامانه دارای قابلیت انطباق‌پذیری با نیازها و شرایط راه‌آهن کشورهای مختلف بوده و برحسب سرعت و دقت موردنیاز و همچنین میزان بودجه‌ی موجود، می‌توانند بومی‌سازی و مونتاژ شوند.
روش اندازه‌گیری:
این سامانه با استفاده از یک پرتوی لیزری که از یک لیزر دیودی ساطع می‌شود، اقدام به تابش لیزر به تمام اجزای اطراف قطار می‌کند و با ثبت انعکاس برگشتی از اشیای اطراف، به اندازه‌گیری موقعیت مکانی آن‌ها می‌پردازد. پرتوی لیزری مذکور به‌صورت یک اشعه‌ی نور باریک است که با استفاده از یک آینه‌ی دوار به‌صورت دایره‌ای، یک صفحه‌ی کامل را پوشش می‌دهد. همان‌طور که در شکل های زیر آورده شده است، دو نوع دستی یا ماشینی از این سامانه موجود است. نوع ماشینی برای سرعت‌بالا (تا بیش از 300 کیلومتر بر ساعت) و نوع ارابه ای برای سرعت‌پایین (تا کمتر 15 کیلومتر بر ساعت) طراحی‌شده است. طبیعتاً برای استفاده از سامانه دستی نیازی به مسدودی نیست.
در ادامه نمونه های از خروجی های سیستم نرم افزاری که داده های بدست آمده را در کنار تصاویر ویدئویی نشان می دهد آورده شده است. دقت بالای نقاط اسکن شده در حدی است که یک مش سه بعدی با رزولوشن بالا از تونل و خط و تاسیسات حریم خط آهن (نظیر شبکه بالاسری) را در اختیار قرار می دهد، طوری که کوچکترین اجزا نیز قایل تشخیص هستند.
